Yalın Üretim Danışmanlığı
- Home
- Danışmanlık
- Yalın Üretim Danışmanlığı
Yalın Üretim Danışmanlığı
Günümüz dünyası çok rekabetçi ve küreselleşme herkesi bu rekabetin içine çekmektedir. Her kim ki kalitesini yükseltir, maliyetlerini düşürür ve hızlı olursa, pazarı da yönlendirir.
Geleneksel üretim sistemleri bu hedeflere aynı zamanda ulaşmamıza yeterli imkân vermemektedir. Firmalar genellikle bu hedeflerden birine ya da ikisine odaklanmakta ve üretim sistemlerini buna göre şekillendirmektedirler. Oysa Yalın Yönetim bu üç hedefin de aynı anda gerçekleşmesine olanak tanımaktadır.
Yalın Yönetim, süreçlerdeki israfları elemine ederek maliyet ve üretim zamanını düşüren ve kaliteyi artıran sistematik bir yaklaşımdır.
İlk olarak Totoya tarafından geliştirilen ve uygulanan Yalın Yönetim, bir yönetim felsefesi olarak bugün üretimin yanında birçok farklı hizmet sektöründe de (sağlık, eğitim ve finans gibi) uygulanmaktadır.
Yalın düşüncenin temelinde israf ve kayıpların ortadan kaldırılması ve sürekli iyileştirmenin sağlanması yer almaktadır.
Yalın Yönetim Prensipleri
1- Değerin Tanımlanması: Yalın düşüncede her faaliyet değer kavramına göre değerlendirilir. Değer, müşteri tarafından tanımlanır. Müşterinin gözünde değer kabul edilmeyen her faaliyet israftır.
2- Değer Akış Analizi: Yalın düşüncede ikinci adım değer akışının analiz edilmesidir. Sürecin tüm adımları hammaddeden nihai ürüne kadar tanımlanır. Böylece süreçte yer alan israflar ortaya çıkartılır.
3- Sürekli Akış: Müşterinin tanımladığı değeri, istenen kalitede ve zamanda, en ucuza üretmek için tanımlanan israfların elemine edilerek kesintisiz akışın sağlanmasıdır.
4- Çekme Sistemi: Bu aşama, müşterinin ürünü/hizmeti istediği zaman almasına olanak vermekte ve müşteri talebi olmadan üretim yapılmamasını sağlamaktadır.
5- Mükemmellik Arayışı: Sistem sürekli iyileştirilerek mükemmel bir yapıya kavuşması hedeflenir.
Yalın Yönetimde 7 Temel İsraf
Hatalı Üretim
Hatalı üretim ve/veya ürünün tamiri israftır.
Fazla Üretim
Gereğinden fazla veya erken üretim israftır.
Fazla Stok
İş için gereğinden fazla elde tutulan her şey israftır.
Bekleme
Hammadde, yarı mamul, mamul, araç-gereç, ve insan hazır olmadığı için meydana gelen kayıplardır.
Gereksiz İşler
Katma değer yaratmayan iş adımları ve/veya müşteriye değer katmayan işlemler israftır.
Gereksiz Taşıma
Gereksiz ekipman, hammadde, yarı mamul ve mamul taşımaları israftır.
Gereksiz hareketler
İyi organize edilmemiş iş ortamı nedeniyle oluşan gereksiz hareketler israftır.
Yalın Evi
Stratejik Yönetim
Tepe yönetim, kuruluşun gelecekte ulaşmak istediği yeri (Vizyon) ve varoluş nedenini (Misyon) belirlemelidir. Tepe yönetim ayrıca, kuruluşu vizyonuna ulaştırmak için kısa ve orta vade hedeflerini ve farklı konulardaki niyetini ve yaklaşımlarını (Politikalar) belirlemelidir. Belirlenen Vizyon, Misyon, Hedefler ve Politikalar çalışanlar ile paylaşarak doğru algılanması sağlamalıdır.Bütün çalışanlar kuruluşun hedeflerine, politikalarına ve kurum kültürünü oluşturan değerlerine uygun davranarak vizyona ulaştırmak için çaba göstermelidir.
Vizyon / Misyon
Vizyon: Bir kuruluşun gelecekte ulaşmak istediği yeri (ana hedefi) gösterir.Misyon: Bir kuruluşun var oluş nedenini gösterir.
Hedefler / Politikalar
Politikalar: Vizyona ulaşmak için, tepe yönetimin niyetini ve yaklaşımlarını gösterir.
Hedefler: Vizyona ulaşmak için, belirli dönemlere ait planlanmış sonuçları gösterir.
Kurum kültürü
Bir kuruluşun yaşamını sürdürmesi ve gelişmesi için çalışanlarının davranışlarını yönlendiren kurallardır. Yöneticiler ve çalışanlar tarafından benimsenen inançlar ve/veya prensiplerdir.
Standartlaştırma
Bir kuruluşu başarılı bir şekilde çalıştırmak için, kuruluşu sistematik ve şeffaf bir şekilde yönetmek ve kontrol etmek gerekir. Başarı, iş yapış biçimini (uygulamalarını) standartlaştırmaktan ve sürekli olarak iyileştirmekten geçer.
Süreç yönetimi
Standartlaştırmanın temel şartlarından birisi de süreç yönetimidir. Doğru tanımlanmış ve doğru uygulanan bir süreç yönetimi, iş yapış biçimini standartlaştıracağı gibi süreçlerin performans sonuçlarını da ortaya koyarak yöneticilerin önünü açar ve doğru karar verilmesini sağlar.
5S
Adını Japoncada “S” ile başlayan “5” kelimeden alan ve Türkçeye Ayıkla, Düzenle, Temizle, Standartlaştır, Disiplin olarak çevrilen, “5S” bir işyeri organizasyonudur.
Endüstriyel tertip, düzen ve temizliğin kuruluş içerisinde sistematik bir şekilde uygulamaya alınması, yönetilmesi ve standardizasyonun sağlanmasında “Görsel İşyeri” ile birlikte kullanılan en etkili araçtır.
Görsel işyeri
Görsel işyeri, 5S ile birlikte standartlaştırmayı sağlayan araçlardan birisidir. Görsel tanımlamalar, hatalı ve/veya aykırı bir durumun kısa sürede fark edilememesini sağlar. Hızlı fark edilen hatalı veya aykırı durumlar hızla düzeltilir ve kayıpların giderilmesi sağlanır.
Görsel tanımlamalar daha çok sahada yer alan operatörlerin çalışmalarını kolaylaştırır.
JIT (Tam Zamanında Üretim)
Adını İngilizce “Just In Time” kelimelerinin baş harflerinden alır ve “Tam Zamanında Üretim” anlamına gelir.
Doğru ürünün istenen miktarda ve doğru zamanda üretilmesi için sistematik bir yaklaşımdır.
VSM
Adını İngilizce “Value Stream Mapping” kelimelerinin baş harflerinden alır ve “Değer Akışı Haritalama” anlamına gelir.
Girdileri çıktılara (ürüne ve/veya hizmete) dönüştüren bir proseste çok sayıda faaliyet vardır. Çıktılara değer katanların yanında değer katmayan ve çıktıların maliyetlerini arttıran çok sayıda faaliyetler yer alır. VSM tüm çıktılara değer katmayan adımları gösteren bir harita sunmaktadır. VSM:
- Bir prosesteki tüm adımları tanımlar ve prosesin tam olarak anlaşılmasını sağlar.
- Malzeme ve bilgi akışı ile ilgili olarak yönetim ve çalışanlar arasında kısa, açık ve görsel bir iletişim sağlar.
- Yalın uygulamalar için girdi sağlar.
- Prosesteki değişiklikleri yansıtır.
Kanban
Yalın Yönetim felsefesinin önemli noktalarından birisi prosesteki sürekli akışın sağlanmasıdır. Sürekli akış, Çekme Sistemi ile sağlanır ve bir sonraki proses adımı ihtiyaç duymadığı sürece bir önceki adımın kesinlikle üretim yapmaması olarak tanımlanır. Yani müşteri istemediği sürece asla üretim yapmamak ya da hizmet sunmamak olarak tanımlanır.
Çekme Sisteminde ürünün üretilmesi ya da hizmetin sunulması üç temel prensibe göre yapılır;
- Sadece neye ihtiyaç varsa onu üret.
- Sadece ihtiyaç varsa (müşteri talep ediyorsa) üret.
- İstenen miktar kadar üret.
Çekme sisteminin kalbi “ KANBAN” dır. Japonca bir sözlük olan KANBAN işaret ya da sinyal anlamına gelir. KANBAN prosesteki malzeme akışını kontrol etmekte ve beraberinde tedarikçilerden gelen malzemelerin alımını da düzenlemektedir.
SMED
Adını İngilizce “Single Minute Exchange of Die” kelimelerinin baş harflerinden alır ve “Tekli Dakikalarda Kalıp Değişimi” anlamına gelir.
Kuruluşlar üretim aşamasında kalite ve maliyetin yanında zaman ile de yarışırlar. Üretimde en çok zaman kaybettiren unsurların başında da bir modelin, bir tipin veya bir kalıbın değişimi ve/veya ayarlanması gelmektedir.
Bir modelin, bir tipin, bir kalıbın değişim zamanını veya ayar süresini tekli dakikalarda (10 dakikanın altında), yapmak hiç de ütopik değildir. SMED tip, model, kalıp değişimlerden ve/veya ayarlanmasından kaynaklanan zaman kayıplarını önemli ölçüde azaltmayı hedefleyen sistematik bir yaklaşımdır.
JİDOKA
Japonca bir sözcük olan JİDOKA insan eli ile otomasyonu ifade der. JIDOKA çalışanların her zaman hata yapabileceğini ancak bu hatalardan dersler çıkararak bu hataların tekrarının önlenebileceği ve sıfır hatalı üretimin mümkün olabileceğini öngörür.
Poka Yoke
“ Poka” elde olmayan ya da dikkatsizce yapılan, “Yoke” ise önleme anlamına gelen Japonca sözlüklerdir. Dilimize kısaca “dikkatsizlikten kaynaklanan hataları önleme” olarak çevrilebilir.
Poka-Yoke düşük maliyetli araçlar ve/veya çözümler ile sistemin iyileştirilmesini hedeflemektedir.
İyi bir Poka-Yoke;
- Basittir, uzun ömürlüdür ve az bakım gerektirir,
- Güvenilirliği yüksektir,
- Maliyeti düşüktür,
- İşyerine özgü (özgün) bir tasarımdır.
Önemli Poka-Yoke uygulayıcıları fiilen işi yapan çalışanlardır.
Kaizen / Sürekli İyileştirme
Eğer yaptığın işte hiçbir iyileşme göstermiyorsan, aslında geriliyorsundur. KAIZEN; Yapılan her şeyde sürekli iyileşmeyi amaçlar. Adını Japonca “ KAI” (değişim, gelişim) ve “ZEN” (daha iyiye) sözcüklerden alır. KAIZEN; doğu felsefesinde “sürekli ve bitmeyen iyileşme” anlamına gelir.
Küçük küçük de olsa iyileştirmelerin sistematik bir biçimde gerçekleştirilmesi ve alışkanlık haline getirilmesi yöntemidir.
Ayrıca; iyileşme için büyük yatırımlar gerektirmeyen, tüm personelin yaratıcılıklarını ön plana çıkartan, çalışanlar tarafından uygulandığı için benimsenmesi kolay olan bir yöntemdir.
Bütün yönetim sistemlerinin tohumu olan KAIZEN ürünün, hizmetin ve sürecin sürekli iyileştirilmesini hedefler.
TPM
Adını İngilizce “Total Productivity Maintenance ” kelimelerinin baş harflerinden alır ve “Toplam Verimli Bakım ” anlamına gelir.
TPM, üretim ve hizmet süreçlerinde, tüm çalışanların katılımı ile, otonom bakımı öngören, arıza giderme değil önleme yaklaşımını benimseyen, makine ve ekipman etkinliğini en üst düzeye getiren bir bakım yönetimi yaklaşımıdır.
TPM çalışanları, makineleri ve ekipmanları geliştirerek şirket kültürünü değiştirmeyi amaçlar. Çalışanlara eğitim ve sorumluluk verilerek yeteneklerini arttırmaları için ortam sağlanır. Çalışanlar ile birlikte makine ve ekipman da geliştirilir.
TPM, kayıpların azaltılması ve verimliliğin arttırılması için kullanılan bir yöntemdir.